Kredi Notu Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Kredi Notu Nedir? Nasıl Hesaplanır? Yüksek Olmasının Avantajları  Nelerdir? Kredi Notu Olmayan veya Düşük Olan Nasıl Kredi  Kullanabilir? 

Kredi Notu Nedir? 

Kredi notu ya da kredi puanı; kişilerin, banka veya finans kuruluşlarına karşı  borçlanmaları sonucu edindikleri ödeme alışkanlığının belli bir algoritma ile hesaplanarak  ortaya çıktığı sayısal bir ifadedir. Kredi notu, kredi kuruluşlarının vereceği risk kararlarının  

rasyonel ve standart olmasına olanak sağladığı gibi, karar sürecini de oldukça kısaltır. Bireylerin geçmiş kredi kullanım ve ödeme davranışlarından yola çıkarak, yeni alacakları  kredileri ödeme ihtimalini öngörür. Bu sayede kredi veren kuruluşlar, daha isabetli kararlar  vererek kayıpları en aza indirebilir, karar sürecindeki otomasyon oranını artırarak  operasyonel maliyetleri de azaltabilir. Böylece, kârlılıklarını artırmaları da mümkün hale gelir. Kredi notu kişinin yeniden borçlanabilmesi için borç veren taraf adına bir güven teşkil  etmektedir.

Örneğin 0 ile 699 aralığı çok riskli yeniden borçlanması olumsuz görünürken,  1500 ile 1900 kredi puan aralığına sahip kişiler ise düşük riskli kolayca borç verilebilen kişiler  olarak kabul edilir. Geri kalan 700 ile 1400 aralığı da borç veren kurumun elde edeceği diğer  istihbaratlar ile karşı tarafı borçlandırarak elde edeceği orta risk sınıfını göstermektedir. Bu  puanlar oluşturulurken kişinin daha önce kullandığı kredi, kredi kartı, ek hesap gibi ürünlerin  ödeme vadelerine ve düzenli ödenip ödenmediğine bakılır. Bu ana ürünlerin yanında borç  veren kurumlar kişinin varsa otomatik ödemelerinin ödenip ödenmediğine, taksitli satış  yapan mağazalardan oluşan borçlanmaların durumuna, kişinin ortağı veya sahibi olduğu  şirket var ise bu şirkette kullandığı çek ve senetlerin durumuna bakarlar. Son olarak kişinin  tüm riskleri hesaplanır ve borç isteyen kişinin borçlandırıp borçlandırılamayacağına karar  verilir. 

Kredi Notunun Hesaplanması  

Kredi notu hesaplanırken birçok etken öncelik sırasına koyulmakta ve toplam puan  içindeki etkileri yüzdelendirilmektedir. İlgili yüzdelik dilimler aşağıdaki gibidir: 

Kredili Ürün Ödeme Alışkanlıkları (Kredi notunun %45’ini oluşturur) 

Kredili ürün ödemelerinin zamanında yapılması kredi notunu yükseltir.  Ödemelerin son ödeme tarihinden sonra yapılması, kredi notunu olumsuz etkileyen  nedenlerin başında gelmektedir.

Mevcut Hesap ve Borç Durumu (Kredi notunun %32’sini oluşturur) 

İyi ve kötü kapanmış krediler, teminatlı veya teminatsız mevcut borç bakiyeleri ve  limitler dikkate alınarak hesaplamaya dahil edilmektedir. 

Yeni Kredili Ürün Açılışları (Kredi notunun %5’ini oluşturur) 

Henüz ödeme performansı belirli olmamakla birlikte yakın zamanda alınan krediler,  kişinin risklilik oranını artıran bir unsurdur. 

Kredi Kullanım Yoğunluğu (Kredi notunun %18’ini oluşturur) 

Kredi kullanan ve düzenli ödeme geçmişine sahip olan bir kişinin kredi notu,  hiç kredi kullanmayan ya da az kullanan bir kişiye göre daha yüksek olabilir. 

Kredi Notunun Yüksek Olmasının Avantajları Nelerdir? 

Kredi notunun yüksek olmasının birçok avantajı vardır. Bunlardan ilki güvendir. Kredi  notu yüksek olan kişi ihtiyacı olduğunda kolayca finansman bulabileceğinin haklı güvenini  duyarken, borç veren taraf da bu kişi veya kişilere karşı alacağı riske ilişkin bir güven  duymaktadır.  

Kredi notu yüksek olan kişinin borçlanabileceği kurum seçeneği daha fazladır. Her borç  veren kurumun çalıştığı, çalışmak istediği bir kredi notu aralığı vardır. Ancak kredi notu çok iyi  ise kurum seçimini ve analizini kişi daha rahat yapabilir. 

Tolga Oktar

FODER Gönüllüsü

Kaynaklar 

https://www.hangikredi.com/ 

https://www.kkb.com.tr/ 

https://www.tbb.org.tr/tr 

https://www.findeks.com/